De Onmisbaren, Ron Meyer... en Samen Sterk, Lucien Van Espen: recensies door Carl Cauwenbergh

Samen sterk: Lucien en zijn vrouw Martha (foto)

Ron schrijft: ‘Dit is een verhaal van mensen waar het in talkshows of in boeken nooit over gaat. Een klasse van onzichtbaren die nu in coronatijden onmisbaar blijken.'

Zijn boek vertrekt vanuit de ‘Dutch Dream’, de Hollandse versie van de ‘American Dream’. Die droom luidt: ‘Als je studeert en hard genoeg werkt, dan kun je alles worden wat je wil. Je eigen inkomen, status en gezondheid zijn het resultaat van individuele keuzes. Sociale klasse bestaat niet meer.’

Maar die droom is een utopie en staat ver van de realiteit, volgens Ron. Want zijn hele boek wijst op het tegendeel. Hoe? Simpel: op basis van ervaring vanuit Rons eigen leefwereld. Vanaf zijn jeugd al.

Ronnie is twaalf jaar oud en belt: ‘Oma, de elektriciteit wordt afgesloten en we moeten ons huis uit als we niet betalen.’ Dat telefoontje zal hem voor het leven vormen.

Kind Ronnie merkt thuis geregeld dat hij en zijn zus een warme maaltijd krijgen, terwijl pap en mam een boterham eten. En dat een deel van zijn kleren uit plastic zakken komt, via familie.

Stap voor stap ontdekt de jongeman Ron dat er grote verschillen zijn in het leven. ‘Achter het spoor - waar wij wonen - zijn de lonen lager, wonen we vaker belabberd en gaan we eerder dood.’ Hij wordt zich bewust van zijn sociale klasse. ‘Klasse is overal. Hoe we leven, werken, wonen, eten, denken, lezen, schrijven en sterven.’

Maar in de huidige samenleving is die doorslaggevende klassentegenstelling onzichtbaar gemaakt. Ron beschrijft de gevolgen daarvan. Hoe er een gebrek aan respect is voor velen die hard werken. Hoe een maatschappelijke ‘elite’ neerkijkt op de grote groep ‘losers’. Hoe de Nederlandse overheid jarenlang tienduizenden gezinnen als ‘sociale profiteurs’ heeft aangepakt en vervolgd. Volkomen onterecht! (lees: https://nl.wikipedia.org/wiki/Toeslagenaffaire)

‘We geven nooit op,’ zeggen pap en mam. En Ron geeft voorbeelden van andere mensen die niet opgeven. Schoonmaakster Khadija vraagt respect voor haar beroepsgroep. Chauffeur Kristie, slachtoffer van de toeslagenaffaire, onderbreekt premier Rutte in een kiesdebat op TV.

Ron besluit zijn boek met een oproep. ‘Waar jullie ook wonen, in elk land is er wel een Rutte en een Wilders. Onmisbaren aller landen, verenigt u.’ Als een hedendaagse echo van een historische oproep uit 1847.

Recensie: De Onmisbaren

© 2021 Ron Meyer
Uitgeverij Prometheus
www.uitgeverijprometheus.nl

Dit soort - oorspronkelijk Nederlandstalige - literatuur is zeldzaam. Er worden weinig boeken en autobiografieën geschreven door ‘gewone mensen’. En nog minder worden gedrukt en uitgegeven.

In dit genre wil ik verwijzen naar een lokale onmisbare, een Mechels auteur: Lucien Van Espen.

Samen sterk

© 2013 Lucien Van Espen

(EPO uitgeverij, Berchem, 2013)

https://www.epo.be/nl/geschiedenis/2503-Samen-sterk-9789491297502.html

Lucien was drieëntachtig jaar toen hij zijn levensverhaal neerschreef.

Opgebouwd rond drie cruciale periodes in zijn leven:

de oorlog in 1940, de fabrieksbezetting in 1982 en de rechten van oudere werklozen in 1991.

Vijf jaar na de publicatie van zijn boek, in 2018,

is hij overleden aan een gevreesde beroepsziekte.

Hij was een pracht van een mens, en zesendertig jaar een goede kameraad voor mij.

Zijn boek is te leen in onze Predikherenbibliotheek.

Maar het is wel ‘onzichtbaar’: je moet het eerst reserveren in het Depot.

Hoe dan ook, ik hoop dat meer en meer ‘onmisbaren’ hun levensverhaal neerschrijven. Creatieve en andere schrijvers kunnen daar zeker bij helpen, met raad en daad. Zo maken we die mensen sociaal terug zichtbaar.